🛢️ Bir Tankın Seviyesi Nasıl Ölçülür?

Endüstriyel otomasyonda tank seviye ölçümü, üretim süreçlerinin güvenliği ve verimliliği açısından kritik öneme sahiptir. Depolanan sıvının miktarını doğru ölçmek; taşmaları önler, stok takibini kolaylaştırır ve proses kontrolünü mümkün kılar.

Peki bir tankın seviyesini ölçmek için hangi yöntemler kullanılır? İşte en yaygın yöntemler ve örnek uygulamalar 👇

1️⃣ Basınç Sensörleri (Hidrostatik Yöntem)

Mantık: Tank tabanına monte edilen basınç sensörü, sıvının yüksekliğiyle orantılı bir basınç algılar.

• Örnek: 2 metre yüksekliğinde bir tankta su varsa, tabanda yaklaşık 0.2 bar basınç oluşur. Sensör bu basıncı ölçerek seviyeyi hesaplar.

• Avantaj: Basit, uygun maliyetli.

• Dezavantaj: Sıvının yoğunluğuna göre kalibrasyon gerekir.

2️⃣ Ultrasonik Seviye Sensörleri

Mantık: Sensör, tank üstünden ses dalgaları gönderir. Dalganın sıvı yüzeyinden geri dönme süresine göre seviye hesaplanır.

• Örnek: Sensör tank kapağına monte edilir. Ses dalgası 50 ms sonra geri döndüyse, sıvı seviyesi yaklaşık 1 metrede demektir.

• Avantaj: Temassız ölçüm, bakım kolay.

• Dezavantaj: Köpük, buhar veya dalgalanma hataya sebep olabilir.

3️⃣ Radar Seviye Sensörleri (Mikrodalga)

Mantık: Ultrasonik gibi çalışır, fakat mikrodalga sinyali kullanır. Daha hassas ve buhardan etkilenmez.

• Örnek: Kimya tesislerinde asit tanklarının seviyesi için kullanılır. Buhar ve yoğun gaz ortamında bile ölçüm yapılabilir.

• Avantaj: Yüksek hassasiyet, zor proseslerde kullanılabilir.

• Dezavantaj: Maliyeti yüksektir.

4️⃣ Şamandıralı Seviye Sensörleri

Mantık: Tank içine yerleştirilen şamandıra, sıvı yükseldikçe yukarı çıkar ve potansiyometre ya da manyetik reed switch ile seviye bilgisi elde edilir.

• Örnek: Akaryakıt depolama tanklarında mekanik şamandıra.

• Avantaj: Basit ve güvenilir.

• Dezavantaj: Hareketli parçalar olduğu için bakım gerekir.

5️⃣ Seviye Switchleri (On/Off Kontrol)

Mantık: Tankta belirli seviyelere konulan seviye anahtarları, sıvı belirlenen noktaya geldiğinde sinyal verir.

• Örnek: Su deposu dolduğunda pompayı kapatan seviye flatörü.

• Avantaj: Uygulaması basit.

• Dezavantaj: Sürekli ölçüm vermez, sadece alarm/kontrol amaçlıdır.

6️⃣ Kapasitif Seviye Sensörleri

Mantık: Tank içindeki sıvı, sensör ile tank duvarı arasında bir kapasitans değişimine sebep olur. Bu değişimden seviye hesaplanır.

• Örnek: Gıda endüstrisinde süt tankı.

• Avantaj: Temassız ölçüm yapılabilir, dayanıklı.

• Dezavantaj: Bazı sıvılar için kalibrasyon gerekir.

✅ Sonuç

Tank seviye ölçümü için basitten gelişmişe birçok yöntem vardır. Seçim yaparken:

• Sıvının cinsi (su, yağ, kimyasal, asit vb.),

• Tankın boyutları,

• Çevresel koşullar (buhar, sıcaklık, basınç),

• Gerekli hassasiyet ve bütçe

dikkate alınmalıdır.

Doğru yöntem seçildiğinde, proses kontrolü güvenli ve verimli hale gelir.