🚨 PLC ile Acil Durdurma (E-Stop) Sistemlerinin Tasarımı
- ProPLC Otomasyon
- 9 Eyl
- 2 dakikada okunur
Endüstriyel otomasyon sistemlerinde iş güvenliği en kritik konulardan biridir. 🦺 Bu noktada Acil Durdurma (Emergency Stop – E-Stop) sistemleri, makinelerin ve çalışanların güvenliğini sağlamak için vazgeçilmezdir.
Özellikle PLC (Programmable Logic Controller) tabanlı sistemlerde acil durdurma devrelerinin doğru tasarlanması, güvenlik standartlarına uyum açısından büyük önem taşır.
⚡ Acil Durdurma (E-Stop) Nedir?
E-Stop, operatörün tehlikeli bir durumda makineyi en kısa sürede güvenli bir şekilde durdurmasını sağlayan güvenlik elemanıdır.🔴 Genellikle kırmızı mantar butonlarla uygulanır.
👉 Amaç, acil durumda hem makineyi hem de insanları korumaktır.
🏗️ PLC ile E-Stop Tasarımında Dikkat Edilecek Noktalar
1️⃣ Güvenlik Röleleri ve PLC
E-Stop sinyalleri direkt PLC girişine verilmez.
Bunun yerine güvenlik röleleri (Safety Relay) veya güvenlik PLC’leri kullanılır.
Bu röleler sayesinde çift kanallı kontrol yapılır ve hata durumunda makine güvenli duruma geçer.
2️⃣ Çift Kanal (Dual Channel) Yapısı
✅E-Stop butonları iki bağımsız kontak ile devreye bağlanır.
✅ PLC veya güvenlik rölesi, iki hattın aynı anda açılıp kapanıp kapanmadığını kontrol eder.👉 Bu sayede tek hatalı kontak bile olsa sistem güvenliği bozulmaz.
3️⃣ Reset Mekanizması
E-Stop devreye girdikten sonra makine manuel reset yapılmadan tekrar çalışmaz.
Bu, operatörün ortamın güvenli olduğundan emin olduktan sonra sistemi yeniden başlatmasını sağlar.
4️⃣ Standartlara Uygunluk
Tasarım yapılırken EN ISO 13850 ve EN ISO 13849-1 gibi uluslararası güvenlik standartları dikkate alınmalıdır.
Kategori 3 veya 4 güvenlik seviyeleri çoğu endüstriyel uygulama için tercih edilir.
🔌 Örnek Uygulama Senaryosu
Bir üretim hattında:
🔴 E-Stop butonuna basıldığında → güvenlik rölesi enerji keser.
⚡ Motor sürücüleri ve kontaktörler devreden çıkar.
🖥️ PLC, acil durum sinyalini izler ve operatöre HMI ekranından uyarı verir.
🔄 Reset butonuna basıldıktan sonra sistem yeniden çalışmaya hazır hale gelir.
🎯 Sonuç
PLC ile entegre edilmiş E-Stop sistemleri, sadece üretim verimliliğini değil, aynı zamanda çalışan güvenliğini de garanti altına alır.
✔️ Güvenlik röleleri
✔️ Çift kanal tasarım
✔️ Reset mekanizması
✔️ Standartlara uygunluk
bunların hepsi doğru bir E-Stop tasarımının temel taşlarıdır.
